Sưởi ấm trái tim mùa đông lạnh
Thông tin từ Trung Tâm Dự Báo Khí Tượng Thuỷ Văn Quốc Gia cho biết vào những tháng cuối cùng của năm 2022, Việt Nam sẽ đón các đợt không khí lạnh về nhiều hơn. Hiện tượng La Nina tiếp tục duy trì trong mùa đông và đợt rét đậm đầu tiên được dự báo sẽ xảy ra từ giữa tháng 12/2022 [1].
Về mặt sức khoẻ, thời tiết lạnh khiến tim phải hoạt động nhiều hơn vì ảnh hưởng của nó lên chức năng tim và tuần hoàn hệ thống. Những người mắc các bệnh lý tim mạch sẽ gia tăng nguy cơ xảy ra các biến cố đợt cấp tim mạch cũng như tăng nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp, dẫn đến tăng số trường hợp nhập viện vì lý do tim mạch vào mùa đông [2,3,4]. Vì vậy, trong bài viết này, chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức và biện pháp phòng ngừa để sưởi ấm trái tim mình, bảo vệ sức khỏe trong mùa đông lạnh này.
Vì sao khi thời tiết lạnh dễ xảy ra biến cố tim mạch
Từ lâu đã có nhiều nghiên cứu ghi nhận mối liên quan giữa thời tiết lạnh và hiện tượng gia tăng các vấn đề liên quan đến bệnh tim mạch mùa lạnh. Điển hình là nghiên cứu SWEDEHEART ở Thuỵ Điển ghi nhận rằng nhồi máu cơ tim thường gặp lúc thời tiết lạnh hơn là thời tiết nóng. Đây là một nghiên cứu quan sát trên 124.042 bệnh nhân và kết quả trên được quan sát thấy một cách nhất quán trên tất cả các khu vực bất kể độ tuổi, giới tính, và các bệnh đồng mắc khác nhau [3-4]. Một nghiên cứu khác được thực hiện tại Hồng Kông cũng cho thấy thời tiết lạnh có liên quan đáng kể đến nguy cơ xảy ra các bệnh tim mạch vì nhiệt độ lạnh thường là nguyên nhân dẫn đến các trường hợp nhập viện cấp cứu tuần hoàn liên quan đến nhiệt độ [5].
Bên cạnh nhồi máu cơ tim thì đột quỵ, tăng huyết áp, đợt cấp suy tim, thuyên tắc phổi,… cũng được ghi nhận thường gặp vào thời tiết lạnh và góp phần làm tăng tỉ lệ tử vong trong mùa đông. Khi tiếp xúc với không khí lạnh, trái tim cần phải hoạt động cật lực hơn để giữ ấm cơ thể, do đó cơ thể sẽ kích hoạt hệ thống giao cảm làm tăng tiết nhiều các catecholamine. Cơ chế này giúp tăng co bóp cơ tim, tăng nhịp tim và huyết áp. Ở những bệnh nhân có sẵn tình trạng hẹp mạch vành thì đáp ứng của tim lúc này có thể gây thiếu máu cơ tim dẫn đến cơn đau thắt ngực hoặc nguy hiểm hơn là nhồi máu cơ tim. Các yếu tố nguy cơ tim mạch khác cũng được quan sát thấy có sự thay đổi các đặc tính theo mùa như lượng cholesterol trong máu hay các yếu tố đông máu có xu hướng tăng và lượng vitamin D có xu hướng giảm vào mùa đông lạnh. Hơn thế nữa, nhiễm trùng đường hô hấp, đặc biệt là viêm phổi thường xảy ra nhiều hơn trong mùa đông, điều này thúc đẩy những bệnh nhân mắc bệnh lý nền tim mạch tăng nguy cơ xảy ra đợt cấp hoặc tử vong [6-7].
>> Xem thêm: Tăng huyết áp là gì?
Tham gia các hoạt động ngoài trời trong thời tiết lạnh - nên hay không?
Theo hướng dẫn sức khoẻ từ Hiệp Hội Tim Mạch Hoa Kỳ (AHA), việc tham gia các hoạt động thể chất trong thời tiết lạnh đem lại một số lợi ích vì cơ thể chúng ta không cần phải đương đầu tình trạng tỏa nhiệt và độ ẩm cao thường gặp khi hoạt động trong thời tiết nóng, điều này giúp bạn có thể tập luyện một cách lâu hơn ngoài trời, đốt cháy thêm nhiều calo hơn. Vào mùa đông, cảm xúc của con người có xu hướng tuột dốc và có thể xuất hiện các triệu chứng rối loạn giấc ngủ, cảm thấy mệt mỏi và không có năng lượng cho các hoạt động hằng ngày. Đây là một rối loạn thường thấy và trong y học gọi là các rối loạn khí sắc theo mùa. Con người thường có cảm giác "buồn, mệt mỏi" thường gặp vào mùa đông (winter blues). Tham gia các hoạt động ngoài trời vào mùa đông có thể giúp xua tan tình trạng này. Ngoài ra, việc tiếp xúc với ánh nắng mặt trời có thể giúp gia tăng tổng hợp vitamin D, kích thích hệ miễn dịch, giảm nguy cơ mắc các bệnh lý cảm cúm vào mùa đông. Tuy nhiên, cần lưu ý lựa chọn cho mình các bộ môn thể thao phù hợp, tránh những hoạt động nặng, gắng sức đột ngột có thể gây ra những gánh nặng cho trái tim - đặc biệt ở những người đã có các bệnh lý tim mạch trước đó. Luôn ghi nhớ rằng trái tim của chúng ta phải làm việc nhiều hơn trong thời tiết lạnh giá để giữ nhiệt độ cơ thể ổn định [8-9].
>> Xem thêm: Hệ thần kinh giao cảm và mối liên quan với bệnh mạch vành
Bảo vệ sức khỏe tim mạch trong mùa đông lạnh
Như vậy để sưởi ấm trái tim của mình trong mùa đông lạnh, chúng ta cần giảm thiểu thời gian, cường độ tiếp xúc với nhiệt độ lạnh. Chính vì thế, bạn có thể tham khảo một số lời khuyên sau:
- Tập luyện thể dục thể thao có thể tại nhà, hoặc ngoài trời nhưng lưu ý cần tham khảo nhiệt độ hiện tại để có thể trang bị quần áo, mũ giữ ấm. Có thể sử dụng thêm khăn choàng để tránh không khí lạnh và luôn giữ ấm bàn tay, bàn chân vì đây là nơi dễ mất nhiệt nhanh.
- Hạn chế hoặc không nên sử dụng thức uống có cồn khi ở trong thời tiết lạnh vì chúng có thể tạo ra cảm giác ấm làm bạn phớt lờ những đáp ứng của cơ thể với không khí lạnh.
- Thưởng thức các bữa ăn nóng và đồ uống ấm là một cách thích hợp để làm ấm cơ thể khi lạnh.
- Duy trì tham gia các hoạt động thể thao ngoài trời và lựa chọn những bài tập phù hợp với bản thân, tránh gắng sức quá nhiều.
- Tiêm ngừa viêm phổi do phế cầu và cúm là các biện pháp phòng ngừa nhiễm trùng đường hô hấp trong mùa đông, giảm thiểu nguy cơ xảy ra các biến chứng tim mạch.
- Cuối cùng, hãy lưu ý những dấu hiệu bất thường như đau nặng ngực nhiều hơn, khó thở - đặc biệt ở những bệnh nhân có bệnh lý tim mạch để có thể đến khám và điều trị sớm nhất có thể [10].
>> Xem thêm: Tại sao và nên tập thể dục như thế nào là tốt cho tim mạch?
Nguồn tham khảo:
1.https://tuoitre.vn/khi-nao-mien-bac-don-dot-ret-dam-dau-tien-mua-dong-nam-nay-2022111216044436.htm
2. Winter cardiovascular diseases phenomenon
DOI: 10.4103/1947-2714.110430
3. Air temperature as an external trigger of ST-segment elevation myocardial infarction - a SWEDEHEART nationwide observational study
https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehx504.2949
4. Weather conditions and incidence of acute coronary syndromes: a large-scale analysis based on national healthcare system administrative data
https://doi.org/10.1093/eurheartj/ehx504.2948
5. Emergency Cardiovascular Hospitalization Risk Attributable to Cold Temperatures in Hong Kong
https://www.ahajournals.org/doi/full/10.1161/circoutcomes.115.002410
6. Winter Cardiovascular Diseases Phenomenon
DOI: 10.4103/1947-2714.110430
7. Risk of acute respiratory infection and acute cardiovascular events following acute respiratory infection among adults with increased cardiovascular risk in England between 2008 and 2018: a retrospective, population-based cohort study
doi: 10.1016/S2589-7500(21)00203-X
8. Winter workout and heart health guidance from the American Heart Association
https://newsroom.heart.org/news/use-these-tips-for-getting-healthy-and-staying-healthy-during-the-cold-winter-months
9. Cold-Weather Exercise
https://www.texasheart.org/heart-health/heart-information-center/topics/cold-weather-exercise/
10. American Heart Association Warns of Snow Shoveling Health Hazards
https://nyc.heart.org/2017/12/14/american-heart-association-warns-snow-shoveling-health-hazards/
VN_GM_CV_303;exp:31/12/2024
- Cách tự nhận biết nguy cơ đột quỵ thông qua các yếu tố đặc biệt
- ĐỘT QUỴ VÀ TRIỆU CHỨNG CỦA ĐỘT QUỴ
- NGUYÊN NHÂN BỆNH TIM MẠCH Ở VIỆT NAM NGÀY CÀNG TRẺ HÓA
- Những đối tượng dễ mắc bệnh tim mạch: 10 nguyên nhân phổ biến?
- MỤC TIÊU HUYẾT ÁP Ở BỆNH NHÂN TĂNG HUYẾT ÁP KÈM ĐÁI THÁO ĐƯỜNG
- MỘT SỐ CÂU HỎI THƯỜNG GẶP LIÊN QUAN ĐẾN THUỐC ĐIỀU TRỊ TIM MẠCH VÀ COVID-19
- 5 phương pháp tự kiểm soát huyết áp đơn giản và hiệu quả
- Những căn bệnh liên quan đến tần số tim cao cần lưu ý khi điều trị
- Tần số tim: Mối tương quan và biến chứng đối với bệnh lý tim mạch
- Phương pháp sống khỏe với tăng huyết áp có thể thực hiện tại nhà
- Chế độ ăn DASH là gì? Ứng dụng chế độ ăn trong điều trị tăng huyết áp
- Chế độ ăn uống của bệnh nhân tăng huyết áp: Nên ăn gì và kiêng gì?
Đánh giá nguy cơ bệnh
Chỉ cần 5 phút để đánh giá nguy cơ bệnh lý của bạn. Giúp bạn xử trí kịp thời.
Bạn muốn đánh giá nguy cơ bệnh nào ?
- Bệnh đái tháo đường
- Bệnh tiền đái tháo đường
- Bệnh lý tim mạch
- Bệnh lý tuyến giáp