Khi nào mẹ bầu cần tầm soát bệnh lý tuyến giáp?

2. Nếu tầm soát ra bệnh, có phương pháp điều trị được chấp thuận hay không?

Việc tầm soát chỉ có ý nghĩa nếu như bệnh lý phát hiện có thể điều trị được. Với những bệnh lý chưa có khả năng điều trị và chưa có cách quản lý, bác sĩ không đặt ra vấn đề phải tầm soát vì tốn kém vô ích.

Quay trở lại với bệnh lý tuyến giáp, có hai dạng rối loạn chức năng tuyến giáp thường gặp trong thai kỳ là cường giáp và suy giáp. Với suy giáp, bệnh nhân sẽ được bổ sung hormon giáp tổng hợp, hiện là một phương pháp điều trị an toàn, dung nạp tốt và giá thành chấp nhận được. Loại thuốc này đã có kinh nghiệm được sử dụng trên 50 năm.

Thuốc giúp cải thiện nhanh triệu chứng suy giáp, cũng như cho thấy khả năng cải thiện kết cục thai kỳ. Ngược lại, bệnh nhân cường giáp sẽ được sử dụng thuốc kháng giáp để ức chế việc tổng hợp hormone quá mức của tuyến giáp. Với tỉ lệ tác dụng ngoại ý rất hiếm, có một số thuốc kháng giáp hiện tại được xem là an toàn trong thai kỳ và lợi ích đạt được khi dùng thuốc lớn hơn nhiều so với nguy cơ gặp tác dụng không mong muốn. Do vậy, nếu tầm soát ra, bệnh sẽ được điều trị bằng các phương pháp hiện có đã được chấp thuận.

3. Hiện đã có phương pháp tầm soát hiệu quả hay chưa?

Rối loạn chức năng tuyến giáp hiện được phát hiện đơn giản với hai xét nghiệm hormon fT4 từ tuyến giáp và TSH từ tuyến yên. Hai xét nghiệm này bổ trợ cho nhau để giúp đưa ra chẩn đoán chiều hướng thay đổi rối loạn.

Đôi khi bác sĩ cần thêm T3 trong các trường hợp chưa rõ (Hình 2) [8]. Một số xét nghiệm khác như TRAb hay TPOAb và siêu âm tuyến giáp giúp chẩn đoán nguyên nhân rối loạn nếu có. Những phương tiện xét nghiệm này hiện phổ biến rộng rãi, chi phí thấp, do đó phù hợp để tầm soát cho phụ nữ mang thai.