Các loại biến chứng suy giáp ảnh hưởng trực tiếp đến tim mạch

Banner Banner
Banner

Các loại biến chứng suy giáp ảnh hưởng trực tiếp đến tim mạch

Hội Tim mạch học Việt Nam

Rối loạn chức năng tuyến giáp, kể cả cường giáp và suy giáp, đều là yếu tố nguy cơ quan trọng dẫn đến bệnh tim mạch. Suy giáp ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh liên quan sức khỏe tim mạch của bạn. Nếu hiện diện đồng thời, chúng cùng nhau làm tăng nguy cơ biến cố tim mạch. Nói cách khác, tuyến giáp có liên hệ mật thiết đến hệ tim mạch [1].

1. Ảnh hưởng lipid máu là biến chứng suy giáp

Hormone giáp đóng vai trò chuyển hóa lipid, đảm bảo sự vận chuyển, sử dụng và tích trữ lipid hợp lý. Khi bạn bị suy giáp, lượng hormone giáp mà cơ thể tiết ra không đủ cho hoạt động này. Kết quả là các dạng lipid máu có hại tích tụ và tăng cao. Từ những năm 1930, người ta đã quan sát thấy hiện tượng trên. Nghiên cứu cũng ghi nhận một tỉ lệ không nhỏ suy giáp ở người bị tăng cholesterol máu [2].

Có nhiều dạng lipid trong cơ thể bạn. Mặc dù suy giáp làm tăng toàn bộ lipid nói chung, những thành phần lipid xấu (LDL-cholesterol, VLDL-cholesterol, IDL-cholesterol, triglyceride) tăng vượt trội hơn so với lipid tốt (HDL-cholesterol). Vì vậy, kết quả chung là không tốt cho sức khỏe. Lý do dẫn đến hiện tượng trên là thiếu hormone giáp làm giảm hoạt động hấp thu, đào thải nhưng lại tăng tổng hợp lipid, từ đó làm tăng nồng độ lipid tích tụ trong máu.

Lipid máu là nguyên nhân chính gây xơ vữa động mạch. Hiện tượng tăng lipid lâu ngày làm cho thành mạch bị đóng mảng xơ vữa và trở nên giòn hơn. Nếu xảy ra biến cố nứt vỡ hay hình thành cục máu đông tại đây, bạn có khả năng bị bệnh mạch vành hoặc bệnh mạch máu não. Dạng nặng nhất của các biến chứng nói trên là nhồi máu cơ tim và đột quỵ.

Ở bệnh nhân suy giáp, điều trị bổ sung hormone giáp đúng chỉ định và kịp thời có thể giúp đảo ngược tình trạng rối loạn lipid máu. Thường mất từ 4-6 tuần sau khi bắt đầu dùng hormone giáp để lipid cải thiện rõ.

 Rối loạn lipid máu là biến chứng suy giáp

Rối loạn lipid máu là biến chứng suy giáp

2. Biến chứng suy giáp ảnh hưởng động mạch cảnh

Động mạch cảnh là một trong các động mạch chính trên con đường máu lưu thông từ tim lên não. Sự thông suốt của mạch máu não là điều kiện cần để đảm bảo não của bạn nhận được nguồn máu đầy đủ oxi và dinh dưỡng. Khi bị xơ vữa động mạch do lipid máu cao, động mạch cảnh có khả năng bị hẹp. Một chỉ số mà bác sĩ dùng để đánh giá hiện tượng này là độ dày nội mạc (tức lớp bên trong) động mạch cảnh. Nội mạc động mạch cảnh càng dày nghĩa là động mạch cảnh của bạn càng hẹp lòng bên trong.

Ở người suy giáp, ngoài việc tăng lipid máu làm lipid máu tích tự tại đây, thiếu hormone giáp còn làm rối loạn chức năng nội mô, gây viêm và cứng mạch máu. Những yếu tố này dẫn đến hiện tượng dày nội mạc động mạch cảnh. Nếu không được điều trị, hẹp động mạch cảnh làm tăng nguy cơ đột quỵ.

Các nghiên cứu cho thấy việc bổ sung hormone giáp nếu bạn bị suy giáp giúp cải thiện vấn đề này. Tuy nhiên, khi mạch máu đã bị ảnh hưởng, cần phải điều trị lâu dài (6 tháng trở lên) để bắt đầu quan sát thấy hiệu quả [4]. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của sự kiên trì điều trị theo chỉ định bác sĩ.

Động mạch cảnh bị ảnh hưởng là biến chứng suy giáp

Động mạch cảnh bị ảnh hưởng là biến chứng suy giáp

>> Xem thêm: Suy giáp: Triệu chứng, đối tượng mắc bệnh và chế độ dinh dưỡng

3. Biến chứng suy giáp ảnh hưởng huyết áp

Có hai trị số mà bạn thường thấy khi đo huyết áp: huyết áp tâm thu và huyết áp tâm trương. Trong khi cường giáp thường làm tăng huyết áp tâm thu thì suy giáp lại gây tăng huyết áp tâm trương. Suy giáp càng nặng thì huyết áp tâm trương tăng càng rõ [5]. Nếu hiện tượng này xảy ra trong thời kỳ mang thai, bạn có khả năng bị tiền sản giật và sản giật [6].

Ngoài tăng huyết áp trong ngày, bạn còn có khả năng tăng huyết áp về đêm. Thông thường, buổi đêm là lúc huyết áp hạ xuống một cách tự nhiên. Trũng huyết áp là điểm rất quan trọng vì có liên quan đến sức khỏe tim mạch. Ở người suy giáp, ban đêm có thể mất hiện tượng này, do đó huyết áp vẫn cao ngang đều với ban ngày. Đây là một yếu tố nguy cơ dẫn đến biến cố tim mạch.

Điều trị bổ sung hormone giáp cũng được cho thấy khả năng cải thiện huyết áp. Tuy nhiên, bác sĩ sẽ theo dõi chỉnh liều phù hợp mỗi lần tái khám, bởi vì quá liều hormon giáp có thể gây cường giáp do thuốc và cũng làm tăng huyết áp trở lại.

Các bệnh lý về huyết áp là ảnh hưởng của biến chứng suy giáp

Các bệnh lý về huyết áp là ảnh hưởng của biến chứng suy giáp

4. Rối loạn nhịp là biến chứng của suy giáp

Suy giáp ít có liên hệ với rối loạn nhịp như cường giáp. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng ghi nhận một số thay đổi hoạt động điện tim ở bệnh nhân suy giáp [8]. Nếu kèm thêm một số yếu tố thúc đẩy khác, các thay đổi nhỏ này có thể trở thành rối loạn nhịp thực sự.

5. Suy giáp và suy tim

Suy tim không phải là một bệnh lý mà là hội chứng hậu quả của những bệnh lý khác gây ảnh hưởng đến hoạt động tim, ví dụ như bệnh mạch vành, tăng huyết áp, bệnh van tim hay rối loạn nhịp. Như đã đề cập ở trên, suy giáp dẫn đến nhiều yếu tố nguy cơ tim mạch, do vậy làm tăng nguy cơ suy tim của bạn.

Ở một khía cạnh khác, khi đã mắc suy tim, nếu kèm thêm suy giáp, bệnh nhân có nguy cơ nhập viện cao hơn vì triệu chứng nặng lên và tiên lượng cũng kém hơn người với chức năng tuyến giáp bình thường [9]. Như vậy có thể nói chức năng tuyến giáp có mối liên quan mật thiết với nhiều khía cạnh bệnh lý tim mạch, kể cả hậu quả cuối cùng là suy tim.

Điều trị bổ sung hormone giáp chưa được chứng minh rõ ràng là đảo ngược tình trạng suy tim, bởi vì lúc này tim của bạn đã bị thay đổi cấu trúc và chức năng. Tuy nhiên, người suy tim mạn và suy giáp nếu được bổ sung hormone giáp có thể cải thiện được triệu chứng, tăng khả năng hoạt động thường ngày và do vậy cải thiện chất lượng cuộc sống [11].

Khi mắc suy giáp người bệnh dễ có nguy cơ bị suy tim

Khi mắc suy giáp người bệnh dễ có nguy cơ bị suy tim

>> Xem thêm: Nguy cơ suy giáp không điều trị

Tóm lại, suy giáp là yếu tố nguy cơ dẫn đến các biến chứng tim mạch nếu không được kiểm soát đúng mức. Điều trị bổ sung hormone giáp sớm sau khi có chẩn đoán và kiên trì tuân thủ lâu dài giúp hạn chế tối đa các biến chứng này.

 

Tài liệu tham khảo

  1. https://universityhealthnews.com/daily/heart-health/manage-hyperthyroidism-prevent-cardiac-complications/
  2. Tagami T, Kimura H, Ohtani S, Tanaka T, Tanaka T, Hata S, et al. Multi-center study on the prevalence of hypothyroidism in patients with hypercholesterolemia. Endocr J. (2011) 58:449–57. doi: 10.1507/endocrj.K11E-012
  3.  Rizos CV, Elisaf MS, Liberopoulos EN. Effects of thyroid dysfunction on lipid profile. Open Cardiovasc Med J. (2011) 5:76–84. doi: 10.2174/1874192401105010076
  4.  Zhao T, Chen B, Zhou Y, Wang X, Zhang Y, Wang H, et al. Effect of levothyroxine on the progression of carotid intima-media thickness in subclinical hypothyroidism patients: a meta-analysis. BMJ Open. (2017) 7:e016053. doi: 10.1136/bmjopen-2017-016053
  5.  Asvold BO, Bjoro T, Nilsen TI, Vatten LJ. Association between blood pressure and serum thyroid-stimulating hormone concentration within the reference range: a population-based study. J Clin Endocrinol Metab. (2007) 92:841–5. doi: 10.1210/jc.2006-2208
  6.  Wilson KL, Casey BM, McIntire DD, Halvorson LM, Cunningham FG. Subclinical thyroid disease and the incidence of hypertension in pregnancy. Obstet Gynecol. (2012) 119(2 Pt 1):315–20. doi: 10.1097/AOG.0b013e318240de6a
  7.  He W, Li S, Zhang JA, Zhang J, Mu K, Li XM. Effect of levothyroxine on blood pressure in patients with subclinical hypothyroidism: a systematic review and meta-analysis. Front Endocrinol. (2018) 9:454. doi: 10.3389/fendo.2018.00454
  8.  Bakiner O, Ertorer ME, Haydardedeoglu FE, Bozkirli E, Tutuncu NB, Demirag NG. Subclinical hypothyroidism is characterized by increased QT interval dispersion among women. Med Princ Pract. 2008;17(5):390-394. doi:10.1159/000141503
  9.  Mitchell JE, Hellkamp AS, Mark DB, Anderson J, Johnson GW, Poole JE, et al. Thyroid function in heart failure and impact on mortality. JACC Heart Fail. (2013) 1:48–55. doi: 10.1016/j.jchf.2012.10.004
  10.  Razvi S, Jabbar A, Pingitore A, et al. Thyroid Hormones and Cardiovascular Function and Diseases. J Am Coll Cardiol. 2018;71(16):1781-1796. doi:10.1016/j.jacc.2018.02.045
  11.  Curotto Grasiosi J, Peressotti B, Machado RA, Filipini EC, Angel A, Delgado J, et al. Improvement in functional capacity after levothyroxine treatment in patients with chronic heart failure and subclinical hypothyroidism. Endocrinol Nutr. (2013) 60:427–32. doi: 10.1016/j.endoen.2013.10.013
 

VN_GM_THY_219;exp:30/6/2025 

Copyrights © 2025 Không Một Mình - Sẻ chia lo âu, vững tâm vui sống. All rights reserved.